Wiadomości
Od kelnera do motocyklowego oddziału Straży Zamkowej
Straż Zamkowa jest jedną z trzech formacji Sił Zbrojnych Republiki Czeskiej. Pokaz w wykonaniu motocyklistów jest dobrze znany stałym bywalcom Dni NATO w Ostrawie & Dni Sił Powietrznych Armii RC, a ci, którzy go nie znają, nie powinni go przegapić. Ale jakie zadania wykonuje Straż Zamkowa? Komu oprócz Prezydenta RC towarzyszy? A jak rozpoznać natrętnego gościa Zamku Praskiego, który chce sprowokować żołnierza, stojącego na warcie? W zeszłym roku przeprowadziliśmy wywiad z kapitanem Tomášem Petrikiem, członkiem oddziału motocyklowego Straży Zamkowej, który opowiedział nam o tym wszystkim.
Jak zaczynałeś w Straży Zamkowej?
Pochodzę z Ołomuńca. Ze Strażą Zamkową zapoznałem się po otrzymaniu polecenia powołania mnie do Straży Zamkowej, gdzie odbyłem zasadniczą służbę obowiązkową w latach 2002-2003. Do tego czasu nie wiedziałem, czym jest Straż Zamkowa. Po odbyciu służby wojskowej, w życiu cywilnym, pracowałem jako kelner w Ołomuńcu, ale w 2007 roku wróciłem do Pragi, ponieważ praca kelnera nie była w stanie zaoferować mi tego, co służba w wojsku.
Wstąpiłem więc do oddziału wartowniczego, gdzie służyłem niespełna 10 lat. W 2016 roku przeniosłem się w ramach Straży Zamkowej do grupy służb konwojowo-ochronnych motocyklowego oddziału Straży Zamkowej.
Podobała mi się praca kelnera, nauczyłem się zawodu. W porównaniu z wojskiem, zawsze brakowało mi wsparcia w ubezpieczeniach społecznych i innych świadczeniach, związanych z tą pracą. Wkrótce po wstąpieniu do Straży Zamkowej mogłem na przykład samodzielnie mieszkać.
Z czym wiąże się bycie motocyklistą Straży Zamkowej? Poza prezydentem, kogo eskortujecie i jakie macie zadania?
Do głównych zadań straży zamkowej należy ochrona stałych i czasowych rezydencji Prezydenta, ochrona imprez protokolarnych na Zamku Praskim, w tym różnego rodzaju nominacje na stanowiska, wizyty państwowe, audiencje.
Pluton motocyklowy zapewnia następnie eskortę dla prezydenta republiki i innych obywateli, takich jak prezydenci, premierzy czy ministrowie innych krajów. Straż Zamkowa czuwa także nad uroczystościami żałobnymi, świętami państwowymi, różnymi rocznicami. Pluton motocyklowy również bierze udział w tych wydarzeniach, a ponadto można nas zobaczyć na imprezach organizowanych dla publiczności, takich jak Dni NATO w Ostrawie & Dni Sił Powietrznych Armii RC, wystawa wojskowa IDET czy organizowane z różnych okazji Dni Dzieci. Pluton motocyklowy zapewnia również rocznicową eskortę w związku ze świętami państwowymi, takimi jak 28.9. – Dzień św. Wacława lub 28.10. Nabożeństwo żałobne w Vítkovie i inne.
Regularnie szkolimy się na motocyklach, chodzi o to, żeby mieć jak najwięcej kontroli nad pojazdem. Często takie szkolenie odbywają się na zamkniętych terenach lotnisk, takich jak lotnisko w Panenskem Tyncu czy Bechyni. Podczas szkolenia staramy się współpracować z innymi czeskimi jednostkami motocyklowymi, takie jak Policja RC czy żandarmeria. Żołnierz będący członkiem motocyklowego oddziału Straży Zamkowej podlega wówczas klasycznemu szkoleniu ogólno wojskowemu, które realizujemy w ramach godzin szkoleniowych.
Jak trudne było poznanie protokołu zamkowego i specyfiki służby Straży Zamkowej?
Często podlegamy protokołowi zamkowemu, więc stosujemy się do niego, tu dostajemy informacje o bezpieczeństwie poszczególnych aktów i konwojów. Specyfika służby zarówno oddziału wartowniczego Straży Zamkowej, jak i drużyny motocyklowej Straży Zamkowej jest zróżnicowana. Żołnierz musi znać przepisy wartownicze, przepisy dotyczące użycia broni, topografię strzeżonych obiektów, przejść szkolenie teoretyczne, taktyczne i fizyczne.
Służba w Straży Zamkowej, jak również w innych jednostkach, wymaga badań lekarskich oraz kontroli bezpieczeństwa, stosownie do zajmowanego stanowiska. W drużynie motocyklowej musisz przejść badanie psychologiczne, aby móc kierować pojazdem (motocyklem) ze specjalnym ostrzegawczym urządzeniem świetlno-dźwiękowym. Służba w drużynie motocyklowej Straży Zamkowej jest zróżnicowana. Nasza jednostka podlega kompanii ochrony Straży Zamkowej i przy jej współpracy prowadzimy również obserwację na terenie koszar Straży Zamkowej. Zapewniamy codzienną usługę kurierską do Kancelarii Wojskowej Prezydenta Republiki oraz Straży Zamkowej.
Jakim ciekawym doświadczeniem możesz się z nami podzielić?
Takich doświadczeń jest wiele. Zarówno w oddziale wartowniczym, jak i teraz w jednostce motocyklowej, często się śmiejemy. Kiedy kilka dobrych chłopaków jest razem, nietrudno znaleźć powód do śmiechu. Wspomnę obserwację ze służby wartowniczej. Klasyka polega na tym, że ludzie chcą zrobić sobie z tobą zdjęcie w wartowni. Po zbliżającej się grupie widać, że chłopcy chcą wyjść naprzeciw dziewczynom, że będą próbowali cię rozśmieszyć, zawstydzić, po prostu być bohaterami, ale już nie myślą o tym, że żołnierz na honorowym miejscu ma zarówno swoje obowiązki, jak i prawa, które pozwalają mu na swoim stanowisku utrzymać porządek. Odwiedzający, zwłaszcza młodzi nastolatkowie, są często wstrząśnięci, gdy tuż obok uderzasz mocno o ziemię kolbą broni lub odpychasz ich ręką i towarzyszy temu słowne pouczenie. Wiele razy ludzie myślą, że nie możesz się nawet ruszyć.
Ciekawych wrażeń na motocyklu nie brakuje. Zabawnych momentów w ruchu drogowym jest wiele, są to raczej błędy popełniane przez uczestników ruchu drogowego, o których jesteś świadomy podczas pracy, a często uczestnik ruchu drogowego nie jest świadom swoich błędów.
Wykonywanie zadań służbowych wiąże się z wieloma ciekawymi doświadczeniami. Są to na przykład ciekawe osoby, którym towarzyszysz, wyjątkowe wydarzenia, na których obecna jest nasza eskorta oraz niezwykłe miejsca, do których trafiasz. Jesteśmy niezwykli w ruchu drogowym i oczywiście ludzie postrzegają nas inaczej. Niektórzy negatywnie, potrafią świadomie nie usunąć się przy świetlnych i dźwiękowych urządzeniach ostrzegawczych, czy ludzi na poboczu, wykonujących groźne gesty. Ale jest ich minimum. Większość ludzi na drodze jest rozważna i rozsądna, muszę to pochwalić. Naszą nagrodą jest kontakt z publicznością na różnych imprezach publicznych, kiedy ludzie mogą nas zapytać, co ich interesuje i spotykamy się z entuzjastycznymi dziećmi i ich rodzicami.
Wspomnę jedną historię. Niezrozumiałem się z kolegą. Oznacza to, że dwa motocykle przed konwojem kierują ruchem, zatrzymują ruch na skrzyżowaniach, tworzą miejsce dla konwoju za sobą. Musisz być w takiej chwili skupiony na kierunku trasy, kolumnie za tobą, ruchu wokół ciebie, kierowaniu motocyklem, komunikujesz się z innymi drogą radiową. Skręciłem w złą stronę na jednym ze skrzyżowań. Następnie dogoniłem kolumnę. Taka sytuacja gwarantuje, że cię sprawdzą. Wyprzedziłem kolumnę i zająłem swoje miejsce, udając, że nic nadzwyczajnego nie robię. Myślę, że prezydent niczego wtedy nie zauważył.